Doorlezen over familieopstellingen

Over de methode

Wie het dorp, waar hij vandaan komt, niet kent, zal het dorp, waar hij naar toe wil, niet vinden
Chinese spreuk

Het onzichtbare wordt zichtbaar

Familieopstellingen maken zichtbaar hoe oude bindingen en verstrikkingen jouw doen en laten van nu op diep en onbewust niveau beïnvloeden. Ze helpen je te bevrijden van oude ballast en in vrijheid je eigen pad te kiezen. En ze helpen daarin ook om oude pijn te helen en geblokkeerde energie weer te laten stromen.

Gezin van herkomst

Als mens maken we deel uit van een familie, waarin elk van ons zijn eigen plaats heeft. Of we nu in die familie zijn groot geworden of niet, of we nu willen of niet, daar liggen onze wortels, daar hebben we onze eerste fundamentele lessen geleerd over het leven, over de liefde, over vertrouwen. Vaak hebben we daar ook geleerd over pijn, gemis, schuld en verraad. Op een diep niveau weten we dat, al hebben we er geen bewuste herinnering aan.

Magische taak

Wij mensen zijn ten diepste loyaal aan het systeem waaruit we zijn voortgekomen. Als kind namen we de taak en rol op ons, die er voor ons lag: de redder van het moeilijke huwelijk, de vervanger van het overleden broertje, de dochter die moeder gelukkig zal maken, de zoon die zal bereiken wat opa en papa niet gelukt is, het stille kind dat niemand tot last wil zijn. Wij kunnen ons hele leven bezig blijven die taak vorm te geven, al zijn we ons dat meestal niet bewust. Maar we zien het terug in de manier waarop we in het leven staan, in onze beroepskeuze, in onze partnerkeuze en ook in onze problemen en symptomen.

Als je onvoldoende erkent, verwerkt en accepteert hoe het was in je systeem van herkomst kun je als volwassene verzanden in pogingen bij anderen te halen, wat je in jouw ‘systeem’ niet hebt gekregen, of niet hebt geaccepteerd. Of je herhaalt onbewust je oude rollen en patronen in je relaties van nu.

Hoe werkt een familieopstelling

In een opstelling stel je een onderdeel van je leven op waarmee je worstelt, bij voorbeeld je familie, relatie, werk, jezelf, een moeilijke keuze of een symptoom. Je kiest representanten voor jezelf en voor elementen en personen die bij je vraag betrokken zijn. Je plaatst de representanten volgens jouw innerlijk beeld en gevoel in de ruimte, ook wel “het wetende veld” genoemd. De representanten hebben op hun plek intuïtief toegang tot de energie, de gevoelens en waarnemingen van de personen of elementen waarvoor ze staan.

Ik werk in nauwe afstemming met de representanten om te ontdekken, wat er op een diep niveau speelt. Dat blijkt vaak anders dan jij op bewust niveau denkt. De opstelling ontrolt zich als vanzelf. Duidelijk wordt of nog andere personen of elementen een rol spelen bij je thema. Dat kan een stil en subtiel proces zijn. Soms ook komen heftige emoties naar boven. Helder wordt waar de energie en de liefde geblokkeerd is en wat er nodig is om tot een oplossing of een nieuwe stap te komen.

Op enig moment word je zelf uitgenodigd om je plaats in de opstelling in te nemen om die op je te laten inwerken en de emotionele verstrikkingen los te laten. Vaak ook sta je al vanaf het begin in je eigen opstelling.

Opstellen van het Verlangen, interactieve zelf-resonantie

Het werken met opstellingen, zichtbaar maken van onbewuste patronen met behulp van representanten, ontwikkelt zich voortdurend. Behalve in familieopstellingen heb ik me ook geschoold in het opstellen van het Verlangen. Representanten, ook resonantiepersonen genoemd, staan dan voor je verlangen of voor woorden uit de zin die jouw verlangen verwoordt. Zij maken zichtbaar hoe innerlijke delen van jezelf een rol spelen bij de manier waarop je je verlangen leeft... of juist niet. Meer over deze methode van interactieve zelf-resonantie vind je hier.

De groep als bedding

Een opstelling kun je zien als een individuele therapiesessie, waarbij een groep representanten beschikbaar is, om jouw individuele vraag te helpen verduidelijken en oplossen. De groep is tevens getuige, steun en bedding voor je. Toch nemen zij altijd ook iets voor zichzelf mee uit een opstelling.

Ook een paar kan om een opstelling vragen om een relatieprobleem te verhelderen.

Voor actuele data voor de opstellingenworkshops: agenda

 

Achtergrondinformatie over familieopstellingen

Het werken met familieopstellingen volgens Bert Hellinger toont dat er een speciale verbinding bestaat tussen de leden van een familiesysteem. Het wordt duidelijk dat we allemaal energetisch met elkaar verbonden zijn. Niet alleen die familieleden met wie we een persoonlijk contact hadden zijn belangrijk voor ons (geweest). Er blijken onzichtbare en in het gewone leven niet voelbare verbindingen met familieleden die we niet kenden of waarvan we niet eens gehoord hadden.

Dit werk maakt duidelijk dat in iedere familie onbewust en heel diep liggend een wetend veld, het familiegeweten, bestaat. Dit familiegeweten is altijd op zoek naar balans. Als er in vroegere generaties onverwerkte gebeurtenissen waren; zoals (vroeg)gestorven kinderen of ouders, zelfmoorden, geweld (oorlogsverleden), relatieproblemen, uitsluitingen, enz. dan zien we vaak in volgende generaties gelijksoortige problemen opdoemen, tot er verwerking plaatsvindt.

Het familiegeweten zoekt er altijd naar dat de natuurlijke stroom van liefde wordt hersteld.

Zichtbaar maken van het familiegeweten

Door familieopstellingen is het mogelijk het familiegeweten zichtbaar en ervaarbaar te maken. Wat wij te zien krijgen is een beeld dat veel dieper gaat dan wat we bewust weten of vermoeden over de familie. Alles wat verdrongen of onderdrukt wordt in een familie wordt onbewust en is via het verstand niet toegankelijk. In een familieopstelling maken wij dit onbewuste beeld zichtbaar, door representanten voor ieder familielid te kiezen en hun volgens ons innerlijke beeld en gevoel een plaats in de ruimte te geven. We geven het een gestalte. Omdat de representanten geen deel uitmaken van ons onbewuste familiegeweten, zijn zij er niet mee geïdentificeerd. Zo kunnen zij in vrijheid aanvoelen wat er speelt in het familiesysteem en hun waarneming meedelen. De rol die de cliënt in het familiesysteem heeft aangenomen wordt zo helder.

Nieuwe balans vinden

De representanten weten vaak intuïtief in welke richting een oplossing gezocht moet worden. De begeleider geeft hen de gelegenheid de beweging te volgen die passend is. Zo zoekt de begeleider in afstemming met de representanten en de cliënt tot het beeld in balans komt. Dit nieuwe beeld wordt gezien en ervaren door de cliënt en vervangt dan het oude beeld. En zoals het oude beeld je leven onbewust bepaalde, zo bepaalt nu het nieuwe beeld je leven. Vanuit dezelfde onbewuste diepte manifesteren zich de daaruit voortvloeiende veranderingen in je leven.

Systemische wetten

Bert Hellinger, grondlegger van de methode ‘familieopstellingen’, ontdekte dat de ‘ziel van de familiegroep voortdurend op zoek is naar evenwicht, waarheid en orde, ongeacht of de individuele familieleden zich dat bewust zijn of niet. Ze verlangt dat niemand wordt buitengesloten en niets ontkend wordt. In elk familiesysteem zijn bepaalde wetmatigheden van kracht:

  • iedereen heeft een plek, alles wat uitgesloten wordt, krijgt macht
  • er is een basisordening in een systeem, als die verstoord raakt, ontstaan verstrikkingen en onbalans
  • in ieder systeem is van belang dat er balans is in geven en nemen, geven en ontvangen

 

Voorbeelden van verstrikkingen

De loyaliteit van ons mensen met ons familiesysteem gaat ver. Een kind doet veel om de hiaten in het systeem op te vangen. Hieronder een paar veel voorkomende voorbeelden:

Identificatie met een vergeten of buitengesloten familielid:

De cliënt vertoont vergelijkbaar gedrag en/of symptomen van de persoon waarmee hij zich identificeert, zelfs wanneer hij dit familielid nooit gekend of ontmoet heeft.

Verwarring om de eigen plek:

Na het overlijden van een kind wordt binnen een gezin een volgend kind geboren. Soms draagt het de naam van het overleden kind. De ziel van dit levende kind is verward omdat het de plek van zijn overleden broertje of zusje moet innemen en vindt geen rust totdat zijn ouders het rouwproces hebben voltooid. Dan kan het zijn eigen leven leiden.

Overgenomen verdriet:

Een man voelt een onbestemd verdriet en kan dit niet plaatsen. Totdat hij te weten komt dat zijn oom, een broer van zijn vader, op jonge leeftijd gestorven is. Zijn vader heeft het verlies van zijn broer nooit verwerkt en de man heeft als zoon het verdriet van zijn vader onbewust overgenomen.

Zorgen voor de ouders:

Als ouders niet in staat zijn hun last te dragen, kan een kind de verantwoordelijkheid van een ouder op zich nemen. Het kan dan niet vrijuit kind zijn en raakt overbelast. Het kind geeft teveel en ontvangt te weinig.

Tot ver in de volwassenheid

Verstrikkingen, die in de kindertijd zijn ontstaan, werken in het volwassen leven door en bepalen mede hoe wij in het leven staan. Hoe wij ons verhouden in relaties, hoe succesvol wij (durven) zijn, hoe goed wij zorgen voor onszelf en anderen en hoe wij kunnen toelaten dat anderen voor ons zorgen.

 

Ontwikkeling van de methode

De opstellingenmethode is door verschillende professionals, vaak leerlingen van Hellinger, verder uitgewerkt in nieuwe vormen, waarbij de uitgangspunten ook kunnen verschillen. Opstellingen met ziektesymptomen, opstellingen met delen van jezelf, opstellingen op basis van het verlangen. Ik neem kennis van die methoden en zet in, wat ik het meest passend acht bij de vraag van de cliënt.